De rechter en de kwaliteit van de vertaling. Feuilleton

Isabelle Bambust, Dries Debackere

De rechter en de kwaliteit van de vertaling. Een spannend feuilleton in acht afleveringen van de hand van Isabelle Bambust.

Een wereld zonder vertalen en tolken kunnen we ons niet inbeelden. Of het zou een eentalige wereld moeten zijn of een wereld waarin iedereen alle talen spreekt. Zolang dat niet onze wereld is, zal er vertaald en getolkt worden.

Maar is al dat vertaal- en tolkwerk wel altijd even kwaliteitsvol? Wel, dat hangt er maar van af wat je onder kwaliteit verstaat. Vertaalkwaliteit bijvoorbeeld kun je op veel verschillende manieren benaderen.

In "De rechter en de kwaliteit van de vertaling", een spannend feuilleton in acht afleveringen, neemt Isabelle Bambust ons mee naar de rechtbank. Aflevering na aflevering onthult ze hoe rechters omgaan met vertaalkwaliteit. Ze geeft ons een unieke inkijk in meer dan zeventig dossiers waarin een rechter geconfronteerd wordt met vertaalwerk van verschillende kwaliteit.

Spoiler alert

In de eerste aflevering maakt u kennis met de hoofdrolspelers Fields & co en wordt u al meteen geconfronteerd met verschillende opvattingen over vertaalkwaliteit.

De tweede aflevering speelt zich af in de rechtbank. Daar blijkt vertaalkwaliteit niet hetzelfde te zijn als buiten de rechtbank.

In de derde aflevering ontdekt u dat er stroomopwaartse vertaalkwaliteit bestaat, in de vierde stroomafwaartse. Peddelt u mee?

In de vijfde aflevering leest u hoe de rechter geconfronteerd wordt met tolkprestaties van verschillende kwaliteit.

In de zesde aflevering neemt u allerlei vertaalde stavingsstukken onder de loep.

In de zevende en voorlaatste aflevering moet u samen met de rechter oordelen over vertaalde verzoeken, oproepingen en beslissingen.

In de slotaflevering komt u als vertaler zelf voor de rechter. U komt midden in een auteursrechtelijk conflict terecht en bovendien duikt er een probleem met uw contractuele aansprakelijkheid op.

In een coda blikt de auteur terug op het feuilleton, de hoofdrolspelers en de plot. Overwegingen en conclusies dus.

Twee brillen

Dit feuilleton is van de hand van Isabelle Bambust. Zij verrichtte tot eind 2017 onderzoek over recht en taal aan de Universiteit Gent en is momenteel als research fellow verbonden aan de onderzoeksgroep tolkwetenschap van de KU Leuven.

De Taalsector vroeg haar hoe ze de rechtspraak die ze voor dit feuilleton sprokkelde, bekijkt.

Isabelle Bambust: "Ik lees deze rechtspraak door twee brillen: een rechtsbril en een (ver)taalbril. Ik ben fan van Fields. Niet lang geleden hoorde ik iemand boeiend spreken over Fields en zijn collega’s. Zij passen algemene kwaliteitsbenaderingen uit het domein van het kwaliteitsmanagement toe op de vertaalsector. Een rijke inspiratiebron, die ik in dit feuilleton als een rode draad gebruik."

Maar je bent ook fan van de rechter in dit feuilleton?

Isabelle Bambust: "Ja, de rechter krijgt in zijn dossiers met vertaalkwaliteit te maken. Er zijn de gerechtelijke vertalingen van procedurestukken of van mondelinge procescommunicaties. Gerechtsvertalen is echt een vak apart. Maar er zijn daarnaast ook vertalingen die zelf het voorwerp van het geding uitmaken, bijvoorbeeld in een rechtszaak over het toekennen van een vertaalsubsidie."

Beste lezer, in dit feuilleton ontdekt u een schat aan rechtspraak rond vertaalkwaliteit. Met welke bril gaat u het feuilleton lezen? Met een taalbril op? Of een rechtsbril? Echt genieten wordt het als u af en toe eens wisselt van brilletje.

Veel plezier met dit feuilleton, dat vanaf vandaag wekelijks op dinsdag verschijnt op De Taalsector Online.

O ja, in dit feuilleton speelt ook een kameel mee. Een kameel met twee bulten. Een bult voor het recht, en een bult voor de taal. Spannend.