2,7 kilogram
Onder de stakende gerechtstolken bevindt zich ook Werner Vandemeulebroucke. Hij legt voor het oog van de camera's al zijn vervallen facturen op de weegschaal en komt uit op 2,7 kilogram. Aan De Morgen zegt hij: "En dat is nog maar een deel. Justitie moet mij een bedrag met vier nullen."
Tolk Charlotte De Keersmaecker vult aan: "Minister van Justitie Geens gaf ons als streefdatum voor nieuwe betalingen maart 2015. Wij hebben echter gezinnen te onderhouden, een maandelijkse huurlast of een lening af te betalen, plus onze kosten als zelfstandigen."
Tolk Adrien Demaku zegt in het tv-journaal van de VRT: "Welke zelfstandige kan acht maanden wachten op zijn facturen, wetende dat je de btw elk kwartaal moet betalen, dat je RSZ moet betalen én de belastingen? Dat is gewoon onhoudbaar. Dat kan gewoon niet."
Gerechtstolken moeten sinds begin dit jaar ook btw aanrekenen op facturen aan Justitie. Die btw moeten ze natuurlijk doorstorten, ook als Justitie de bewuste factuur nog niet betaald heeft. Tolk Maria Blagojevic vindt dat niet kunnen. Aan het VRT-journaal zegt ze: "De btw moet op tijd betaald worden. Soms moet ik te laat betalen omdat ik niet genoeg heb om te betalen."
Een week eerder, op 4 november, had de BKVT al een noodkreet geuit. In een persbericht stelde de BKVT het betaalgedrag van Justitie aan de kaak: "De meeste beëdigd vertalers en tolken van het Koninkrijk worden al maanden niet meer uitbetaald: ze zullen moeten wachten op het voorjaar van 2015. Als gevolg van die situatie zitten heel wat beëdigd vertalers en tolken momenteel zonder inkomsten en staan ze op de rand van het faillissement."
Als er niets gebeurt, aldus de BKVT, dreigt de hele situatie uit de hand te lopen; als de tolken uit beeld verdwijnen, valt het hele gerechtelijke apparaat stil.
Dezelfde 4de november, opgeroepen om te tolken op een proces over een brand waarbij drie kinderen het leven lieten, vraagt tolk Werner Vandemeulebroucke - geen lid van Lextra Lingua of BKVT - ter zitting eerst zelf het woord. Hij klaagt de aanslepende wanbetalingen van Justitie aan. "Als er geen oplossing komt voor de aanhoudende wanbetalingen, ben ik over een paar maanden failliet," zegt hij. Met zijn protest trekt hij de aandacht van o.a. de nieuwsredactie van de VRT. In het journaal op Radio 1 zegt de tolk: "Justitieminister Geens zegt dat hij geen mirakels kan doen. Maar wij verwachten geen mirakel, wij verwachten gewoon een oplossing. Dat kan toch niet zo moeilijk zijn?"
Infarct
Volgens Antoon Boyen, eerste voorzitter van het Hof van Beroep van Gent, moet men ten gronde niet de minister maar het hele beleid van de laatste tientallen jaren met de vinger wijzen. In het Radio 1-programma De Ochtend van 20 november zegt hij: "Het is het hele beleid dat Justitie al tientallen jaren verwaarloost. Daar zit het probleem. Men moet opnieuw beseffen dat de gerechtelijke orde een van de drie pilaren is waarop de hele democratie steunt. Als wij niet functioneren, als wij er niet voor zorgen dat foutspelers tijdig uit het circuit gehaald worden, dan loopt de democratie gevaar. En dat wil men blijkbaar niet inzien, telkens opnieuw met het argument "ja, maar jullie zijn met genoeg", zonder dat men op het terrein ooit eens is komen kijken wat dat wil zeggen."
Volgens Antoon Boyen dreigt er een "algemeen gerechtelijk infarct". Hij heeft daarover een brief aan de minister van Justitie geschreven.
Boyen vindt het normaal dat gerechtstolken die maanden op de betaling van hun ereloonstaten moeten wachten, overschakelen op andere bronnen van inkomsten. Dat is volgens Boyen gevaarlijk, want tolken en deskundigen komen meestal tussen in belangrijke strafzaken. "En wanneer zij er niet meer zijn, dan vrees ik dat een aantal onderzoeken gaan lamliggen. Dat wil zeggen zowel op het niveau van ondervragingen door de onderzoeksrechter, behandelingen voor de raadkamer, de kamer van inbeschuldigingstelling en ook ten gronde."
"Wanneer die mensen andere bronnen van inkomsten gaan aanboren uit noodzaak, en niet meer voor ons beschikbaar zijn, gaan we daardoor rechtstreeks in de problemen geraken. En zal de vertraging bij Justitie nog erger worden dan het soms al is," aldus nog Antoon Boyen.
Het nieuwe federale regeerakkoord voorziet 40 miljoen euro extra voor 2015 voor de financiering van de gerechtskosten.