Als de mensen op sociale media over jouw taalberoep praten, of over taal in het algemeen, praten ze daar dan positief over? Of negatief? Of gewoon neutraal? En denk jij dat ze vandaag met positievere emoties over jouw werk praten dan een paar jaar geleden?
Stop met gissen, we hebben daar nu precieze cijfers over. De Taalsector onderzocht hoe er in 2021 is gesproken over taal, de taalberoepen, professioneel taalwerk en een groot aantal taalgerelateerde zaken. Waarom? Omdat we precies willen weten over welke taalzaken de mensen positief of negatief praten. Waar zijn de pijnpunten, en waar zijn we in de ogen van de mensen al goed bezig? Als we dat weten, dan kunnen we het verbeteren van het imago van taal en de taalberoepen slimmer aanpakken. Met een goed communicatieplan en goedgemikte acties bijvoorbeeld. Een positiever imago van taal en de taalberoepen draagt bij aan meer voldoening en waardering voor professioneel taalwerk.
De Taalsector analyseerde het sentiment rond een vijftigtal taalgerelateerde onderwerpen. We deden dat met taaltechnologie en met steun van de Taalunie. We brachten het sentiment in kaart van lezen en schrijven tot handleidingen en taalbeleid, van taaldiversiteit en meertaligheid tot taaldocenten en tolken, van Standaardtaal tot Engels, van flamand tot néerlandais.
Bekijk het filmpje (op vimeo) en lees verder in dit artikel hoe het is gesteld met het sentiment rond jouw beroepsgroep, jouw werktalen, jouw taalexpertise en rond de taalzaken die jou aanbelangen. Leer hoe jij kunt meewerken aan het collectief verbeteren van het imago van professioneel taalwerk.
De Taalsector analyseerde met welke emoties en attitudes er op het internet gepraat wordt over taal en de taalberoepen. We analyseerden 41 taalgerelateerde thema's.Aan de hand van 239 zogenaamde mentions analyseerden we in totaal 616.190 taalgerelateerde berichten op sociale media.
Werkwijze
Eerst wilden we weten waarover de mensen praten als het over taal gaat. Anders dan we vermoedden, gaat het in twee op de drie taalconversaties over het leren van taal en talen. In een op de drie gaat het over vertalen, tolken, copywriting of andere taaldiensten. Het sentiment rond taaldiensten is lichtjes beter dan het sentiment rond taalleren (5,2).
En welke tolken doen het meeste conversatie starten? Conferentietolken of gerechtstolken? Mis: de tolken Vlaamse of Nederlandse Gebarentaal. Dat deze tolken zo positief scoren, heeft in 2021 alles te maken met de goede zichtbaarheid van de tolken tijdens de Corona-persconferenties van de Nederlandse en de Belgische regeringen. Het sentiment rond het tolkberoep (6,9) is ondanks corona nog steeds positief, met dank aan de tolken VGT en NGT, om Irma Sluis niet te noemen.
Vervolgens onderzochten we of de sentimenten wezenlijk verschillen tussen de diverse sociale media. Wekken taaldocenten positievere emoties op op Instagram dan op LinkedIn, Facebook of Twitter. Het antwoord is: neen, het sentiment rond de taaldocent is nergens positief (5,0). Daarom besloten we vervolgens in te zoomen op Twitter. Dat is technisch het gemakkelijkste medium om er grote hoeveelheden niet-gestructureerde data uit te halen en te analyseren, ook in verschillende talen.
Vervolgens analyseerden we op Twitter het sentiment rond de voornaamste taalberoepen, rond een selectie van talen, rond de concepten meertaligheid (5,0 tegenover 6,0 in 2019) en taaldiversiteit en nog een aantal basisconcepten zoals taal (5,4), talen (4,4), lezen, schrijven (6,6) enz. We zoomden hier en daar wat dieper in. We wilden bijvoorbeeld ook weten of de Nederlandse taal in het Frans positievere emoties oproept dan in het Engels. En is de attitude ten aanzien van het Nederlands in Franstalig België positiever dan in Frankrijk? Niet dus. Van een aantal partijen (Taalunie, Goethe-Institut, Instituto Cervantes) analyseerden we ook het sentiment van de tweets die ze zelf verstuurden. De Taalunie doet het wat dat betreft zeker niet slecht.
Jouw cijfers
Klik hier om een overzicht te openen van (beroeps)verenigingen, organisaties, netwerken en andere clubs in de taalsector. Kies jouw community en ontdek de cijfers die er voor jou toe doen. We zouden De Taalsector niet zijn, als we je niet zouden uitnodigen om ook eens over het muurtje van je eigen taalberoep te kijken, bijvoorbeeld om te zien met wie jij graag op de foto wil. Want dit is wel zeker: samen op de foto met een taalprofessional die een (nog) positiever sentiment opwekt dan jijzelf, dat straalt gegarandeerd zeer positief op jou af. Met wie wil je op de foto?
Nog meer cijfers
De voornaamste cijfers vind je in de infografieken. Klik hier om ze te raadplegen.
We houden het hier bij een aantal opmerkelijke constataties en actiesuggesties die diverse clubs en netwerken van taalprofessionals in de brede taalsector al formuleerden.
Het sentiment rond de taalsector is de afgelopen twee jaar nauwelijks verbeterd (5,9 tegenover 5,8 in 2019). Klik hier om meer te weten over de nulmeting in 2019. In vijf korte filmpjes legt Louise uit wat sentimentanalyse precies is en wat we te zien krijgen als we deze beproefde taaltechnologie op de eigen taalsector toepassen. Onze meting in 2021 was veel breder dan de nulmeting in 2019, maar die was robuust genoeg om een cijfer te bepalen voor het sentiment rond de taalsector.
Taaltechnologie (8,6) is net als in 2019 met afstand het coolste segment in de taalsector. De Taalsector is fan van de nieuwe ASO-richting Moderne talen in het Vlaams onderwijs vanaf september 2023, maar hoopt vooral dat daarin ruime aandacht kan zijn voor taaltechnologie. De tegenstelling tussen STEM enerzijds en talenstudies anderzijds is vanuit taalsectorperspectief nogal zinloos. De sector heeft nood aan hoger gekwalificeerde professionals met nog meer creativiteit, métier, intellectuele bagage, digitale skills én taaltechnologische competenties zowel op het gebied van vertaaltechnologie, spraaktechnologie als tekstanalyse.
Voor het sentiment rond taal, de taalberoepen en de talenstudies zou het helpen als het politieke discours rond taaldiversiteit en brede meertaligheid in samenleving en onderwijs wat positiever zou kunnen evolueren.
Taal, wat kun je ermee?
Studenten in taalrichtingen moeten een veel breder perspectief op al het mogelijke taalwerk krijgen. Vooral letterenstudenten hebben een te smalle kijk op hun eigen mogelijkheden op de arbeidsmarkt.
Taalsector en talenonderwijs moeten hun dialoog met elkaar een structureel karakter geven. De taalsector heeft groot belang bij aantrekkelijke talenrichtingen die de knapste studenten aantrekken. De talenstudies hebben er op hun beurt baat bij als jongeren die nadenken over hun studiekeuze - én niet te vergeten hun ouders - ook aantrekkelijke carrièrekansen met taal op lange termijn kunnen zien. De taalsector wil graag meer, aantrekkelijker en in zijn volle breedte mee in beeld komen met rolmodellen en ambassadeurs.
De conversatie over de waarde en het belang van taal moet op een breder front gevoerd worden. Niet alleen de taalsector en het (talen)onderwijs moeten daarover praten, we moeten ook andere sectoren - ook hightech - laten praten over het belang van taal voor hun succes. We moeten ook de stemmen van belangrijke maatschappelijke partners laten horen. Klik hier om Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka te horen zeggen hoe cruciaal taal is voor de Vlaamse exporteconomie. (filmpje op de Facebookpagina van De Taalsector)
Conclusie
De taalsector en het talenonderwijs moeten zichzelf en het gesprek met elkaar beter organiseren. Ze moeten een gestructureerde dialoog aangaan met elkaar en praten over geconcerteerde acties die beider belangen dienen.
En actie!
Nu we het imago van taal en de taalberoepen fijn in kaart hebben, kunnen we er ook gericht aan werken. Oké, veel kun jij daar als individu, op je eentje niet aan veranderen, maar collectief, samen is er wel een hoop mogelijk. Het goede nieuws is dat nu al aan alle kanten mensen acties aan het ondernemen zijn om van taal een (nog) sterker merk te maken. Meer weten? Of zelf een actie suggereren? Neem contact op met ons of beter nog met je (beroeps)vereniging, netwerk of club en praat erover.
De Taalsector dankt iedereen die aan dit onderzoek heeft bijgedragen, in het bijzonder de diverse verenigingen en netwerken in de taalsector die hebben deelgenomen aan de rondetafel over sentimentanalyse, de Taalunie en de leden van De Taalsector die dit onderzoek mee mogelijk hebben gemaakt.
Bekijk het filmpje over de sentimentanalyse van taal en de taalberoepen.
Naar de cijfers en infografieken