Bij Princeton University Press (VS) is het boek "Narrative Economics" van de hand van de Amerikaanse Nobelprijswinnaar economie Robert Shiller verschenen.
Dit boek gaat over verhalen en de enorme impact die ze op de economie kunnen hebben.
Dat menselijk gedrag de economie beïnvloedt, wisten we natuurlijk al. Dit boek gaat niet zozeer over dat gedrag in het algemeen, maar over de verhalen die mensen elkaar vertellen en hoe die verhalen vervolgens allerlei belangrijke economische effecten kunnen sorteren. Op individuele maar ook op macro-economische schaal.
Het inzicht dat verhalen heel krachtig kunnen zijn, is al langer goed doorgedrongen in tal van vakgebieden (marketing, journalistiek, onderwijs, zorg enz.). Het is eigenlijk verbazingwekkend dat economisten nu pas op het idee komen dat verhalen ook macro-economisch grote krachten kunnen ontwikkelen.
Virussen en epidemieën
In een wereld waarin trollenfabrieken buitenlandse verkiezingen proberen te beïnvloeden, moeten we goed luisteren naar de verhalen die mensen elkaar vertellen, vindt Robert Shiller. Want verhalen die viraal gaan en het gedrag van mensen besmetten, kunnen een enorme impact hebben op de economie. Eenmaal op epidemische schaal kunnen ze een economie onderuithalen, massale werkloosheid veroorzaken en zelfs tot oorlog leiden.
Mensen vertellen elkaar verhalen. Ze vertellen elkaar over hun vertrouwen in de economie, cashgeld of bitcoins, ze vertellen over hun hamstergedrag of over een paniekverkoop op de beurs, over de huizenprijzen die zeker nooit zullen dalen, over grote banken die te groot zijn om om te vallen. Die verhalen beïnvloeden de economie. En niet zomaar een klein beetje. In zijn boek "Narrative Economics" (384 blz.) legt Robert Shiller uit hoe we deze verhalen economisch serieus kunnen nemen. Ondertitel van zijn boek: "How Stories Go Viral and Drive Major Economic Events" (hoe verhalen viraal gaan en tot belangrijke economische gebeurtenissen leiden).
De curve afvlakken
Vroeger ging reclame van mond tot mond. Nu komen verhalen in het nieuws en gaan ze razendsnel de wereld rond, viraal via sociale media. Voor wie er (kwantitatief) onderzoek naar wil verrichten, liggen ze zomaar voor het grijpen op het internet. Robert Shiller verbaast er zich over dat tot nu toe nog maar weinig economisten belangstelling hebben getoond voor de verhalen die mensen elkaar vertellen, ondanks het voor de hand liggende economische belang van die verhalen. Met dit boek biedt de auteur een aantal basisinzichten in hoe verhalen belangrijke economische schommelingen teweeg kunnen brengen.
Een klassieker als voorbeeld: als we elkaar allemaal beginnen te vertellen dat het met de economie bergaf zal gaan, dan houden we vervolgens met z"n allen de hand op de knip... en dan gaat het bergaf met de economie. Volgens Robert Shiller is het best mogelijk dat een recessie in haar duur of diepte niet zozeer bepaald wordt door allerlei klassieke economische multiplicatoreffecten, maar veel meer door de verhalen die mensen elkaar vertellen (en waarmee ze natuurlijk elkaars gedrag beïnvloeden).
Robert Shiller betoogt dat, als we inzicht hebben in hoe zulke verhalen werken, dat we dan hun enorme economische impact beter zouden moeten kunnen voorspellen. We zouden ons beter moeten kunnen wapenen tegen de dynamiek van het ongewenste verhaal. We zouden economische schade die we elkaar aanpraten, moeten kunnen beperken.
We zouden met andere woorden economisch beleid kunnen ontwikkelen op basis van verhalen? En bij wijze van beleid verhalen ontwikkelen die ongewenste economische effecten van schadelijke verhalen counteren? Spannend.
Een rol voor taaltechnologie en taalwetenschap
De verhalen die mensen elkaar vertellen, lijken met slimme taaltechnologie relatief gemakkelijk te detecteren, capteren en analyseren. Wereldwijd, multimodaal, meertalig? Niet echt meer een probleem, toch? Taaltechnologie kan de vinger aan de pols houden van de verhalen die mensen elkaar vertellen.
Wie weet welke verhalen er verteld worden, wie hun dynamiek begrijpt (bv. wat is er precies besmettelijk aan een verhaal dat viraal gaat?), wie accepteert welk een enorme impact ze kunnen hebben, kan er beleid op afstemmen en gerichte communicatie ontwikkelen. Dat is dan een kwestie van ... de juiste taal op het juiste moment?
ISBN: 9780691182292
Dit boek is in België onder meer verkrijgbaar bij acco.