Het Instituut voor de Nederlandse Taal (Leiden) organiseert van 19 tot 21 september 2017 de conferentie eLex 2017. eLex (Electronic Lexicography in the 21st Century) is een tweejaarlijkse internationale conferentie over de nieuwste ontwikkelingen in de lexicografie en de computerlexicografie in het bijzonder.
De computerlexicografie is een heel interdisciplinair vakgebied. Behalve lexicografen komen naar eLex ook uitgevers, softwareontwikkelaars, taaltechnologen en onderzoekers in taalverwerving, taalonderwijs, vertaalstudies en toegepaste taalkunde. Er waren de voorbije vier edities telkens ongeveer 150 deelnemers. Het thema van de vijfde editie dit jaar is "Lexicography from Scratch’.
Wat leeft er in 2017 in de (computer)lexicografie?
Frieda Steurs, directeur van het Instituut voor de Nederlandse Taal, het vroegere Instituut voor Nederlandse Lexicologie, is op eLex 2017 de eerste spreker. Zij zal het hebben over het INT en de opdracht van het instituut om een digitale basisinfrastructuur en basismaterialen voor de Nederlandse taal te ontwikkelen, te verzamelen en te onderhouden. Op basis hiervan kunnen dan weer nieuwe toepassingen worden ontwikkeld.
Woordenboekmakers gebruiken in 2017 allerlei technologieën om het woordenboekproductieproces te ondersteunen. Daarnaast wordt er steeds meer gebruik gemaakt van NLP-technieken (Natural Language Processing) om lexicografische gegevens (collocaties, definities, voorbeeldzinnen en vertalingen) uit corpora en andere digitale bronnen te halen. Deze voortschrijdende automatisering van het woordenboekproductieproces is een belangrijke ontwikkeling, met name voor kleine talen. Bij kleine talen moet het lexicografische werk veelal vanaf nul beginnen en zijn er vaak geen middelen om jaren of zelfs tientallen jaren aan een woordenboek te werken tot het helemaal af is. De automatisering van de lexicografie werpt een aantal belangrijke vragen op, die tijdens eLex in Leiden aan bod zullen komen. Wat zijn de beste methoden voor automatische data-extractie, crowdsourcing en datavisualisatie? Hoe ver kunnen we komen met "Lexicography from Scratch" en wat is de rol van de lexicograaf in dit proces?
Het volledige programma van eLex is binnenkort te raadplegen op onderstaande website. Intussen is er een overzicht van de presentaties, demo's en posters beschikbaar. Op dezelfde website is ook veel informatie over de voorbije eLex-conferenties te vinden.
Een kleine greep uit de tientallen presentaties, demo's en posters geeft een beeld van wat er in 2017 leeft in de (computer)lexicografie.
On-the-fly en automatische creatie van lemmata, van voorbeelden, van gespecialiseerde woordenboeken en hele vertaalwoordenboeken, de evolutie van papier naar online woordenboek, van online woordenboek naar mobiele app, van thesaurus naar geannoteerde tekst, post-woordenboek lexicografie, taalvariatie en lexicografie, streektaallexicografie, diachrone lexicografie, taalbeleid en lexicografie, een businessmodel voor de lexicografie, lexica en ontologieën, lexicologische en terminologische assistentietools voor de vertaalpraktijk, lexicografische informatie in schrijfassistenten, Europese enquête over woordenboekgebruik, meer inzicht in wat gebruikers precies zoeken in (bijvoorbeeld algemene online) woordenboeken, usability, crowdsourcing, open toegang tot taalmaterialen, visualiseren van lexicale gegevens, Linked Data, TEI-richtlijnen voor lexicografie (Text Encoding Initiative), enz.
Gastsprekers naast Frieda Steurs zijn Ivan Titov (Universiteit van Amsterdam/Edinburgh), Jane Solomon (lexicograaf bij Dictionary.com) en Ben Zimmer (taalcolumnist bij de Wall Street Journal en eerder ook werkzaam bij Vocabulary.com en Visual Thesaurus).
Dit jaar wordt voor de eerste keer ook de Adam Kilgarrifflezing gehouden. Deze lezing wordt gegeven door Paweł Rutkowski (corpora en Poolse Gebarentaal, Universiteit van Warschau), winnaar van de Adam Kilgarriffprijs 2016.
Update: het volledige conferentieprogramma is nu online raadpleegbaar
Update 2: de keynotes zijn online te volgen via een livestream.
Meer info: https://elex.link/elex2017/
Meer info: www.elex.link
Meer info: https://elex.link/elex2017/list-of-presentations/