De Europese Unie heeft met haar taaldiversiteit een sterke troef in handen. Daarover is iedereen het eens.

Die taaldiversiteit kan een krachtige hefboom zijn voor meertaligheid als competentie.

Maar er zijn ook uitdagingen aan. Om die het hoofd te bieden én om de hefboom taaldiversiteit optimaal te gebruiken, moet het taalonderwijs in Europa innoveren. Zowel het beleid als de praktijk moeten innoveren.

Daarbij is het belangrijkste dat er meer rekening wordt gehouden met de veranderingen in de samenleving. Denk aan de toenemende mobiliteit van burgers binnen Europa, toenemende migratie naar Europa, toenemende samenwerking in de wereld in het algemeen en trends als digitalisering, gepersonaliseerd leren enz. De Raad van de Europese Unie pleitte vorig jaar in een aanbeveling voor een nieuwe "alomvattende benadering van het onderwijzen en leren van talen" in heel de Unie.

Nu rapporteren experten - in opdracht van de Europese Commissie en als follow-up van de aanbeveling - over een aantal casestudies. Op basis daarvan formuleren ze aanbevelingen voor een toekomstgericht taalonderwijs, zowel aan de beleidsmakers als aan de scholen.

Uit de casestudies blijkt dat het taalonderwijs al wel schoorvoetend reageert op de snelle veranderingen in de samenleving, maar als we van de taaldiversiteit die er nu al is een krachtige hefboom voor meer en betere meertaligheid en voor meer competenties in meer talen willen maken, dan moet er sneller geïnnoveerd worden.

De belangrijkste innovatie die de experts bepleiten is een nieuwe positievere houding ten opzichte van taal, talen, taaldiversiteit en meertaligheid. Zoals in de taaldiverse samenleving moeten ook in het onderwijs de schotten tussen de verschillende talen worden afgebroken, de hiërarchie tussen talen uitgebannen en moet er zo inclusief mogelijk worden gekeken naar alle talen, naar de taaldiversiteit die er is - in de samenleving en in de klas - en naar het gevarieerd taalrepertoire dat bij steeds meer leerlingen de norm is. Goed taalonderwijs helpt leerlingen overigens niet alleen om nieuwe talen te leren en competenties in meerdere talen te verwerven, maar ook om hun competenties in de eigen taal te verbeteren.

Wat vertelt dit rapport ons nog meer over de toekomst van het taalonderwijs in Europa?