Bij uitgeverij Garant (Antwerpen-Apeldoorn) is het boek "Meertaligheid onder de loep" verschenen. Dit boek geeft een overzicht van relevant onderzoek rond meertaligheid in de Belgische context. Het boek bundelt acht bijdragen over zowel individuele als maatschappelijke meertaligheid, telkens vanuit een ander perspectief. "Meertaligheid onder de loep" richt zich tot een breed lezerspubliek. De samenstelling en redactie is van Evy Ceuleers, June Eyckmans en Hyo Jung De Smet.
Uitdagingen
Of meertaligheid nu rechtstreeks is of gefaciliteerd door vertalers, tolken of interculturele bemiddelaars, het belang van meertaligheid in de samenleving van vandaag kan moeilijk worden overschat. Dat zeggen de samenstellers in de inleiding van Meertaligheid onder de loep (250 blz.).
"Meertaligheid creëert belangrijke uitdagingen, zowel op onderzoeks- als op beleidsvlak. In het onderwijs staat men voor de opgave om de meertalige bagage van elke leerling optimaal te benutten en uit te breiden, om hem of haar zo veel mogelijk kansen te bieden op de arbeidsmarkt. In de gezondheidszorg vormt meertaligheid een institutionele uitdaging, aangezien hulpverleners steeds vaker geconfronteerd worden met anderstalige patiënten."
Meertalig DNA
Dit boek bundelt in acht hoofdstukken acht perspectieven op individuele en maatschappelijke meertaligheid. Het boek brengt inzichten uit onderzoek in de Belgische meertalige context, gekaderd in een Europees perspectief. De samenstellers van dit boek refereren dan ook graag aan Europa's ambitie dat alle Europese burgers naast hun moedertaal nog twee andere talen zouden moeten beheersen. Ze citeren voormalig Europees Commissaris voor Meertaligheid Androulla Vassiliou: "Meertaligheid en taaldiversiteit zijn diep in het DNA van de Europese Unie geworteld. Onze talen vormen een onafscheidelijk onderdeel van ons cultureel erfgoed en maken ons tot wie wij zijn". En, zo gaan de samenstellers voort, "een land als België vormt een mooi voorbeeld van meertalig DNA. Niet enkel door zijn taalgeschiedenis, met Nederlands, Frans en - in mindere mate - Duits, maar ook door de influx van anderstaligen, de internationalisering van het onderwijs en het bedrijfsleven en de steeds toenemende invloed van de (sociale) media."
Inhoud
Hoe beïnvloedt de meertalige context in België de buitenlandberichtgeving over dit land? Bestaat het gevaar dat informatie verloren gaat als gevolg van ingewikkelde taalkwesties? Vertrouwt een groot aantal buitenlandcorrespondenten inderdaad uitsluitend op Franstalige bronnen? Is er een aantoonbaar verschil in perspectief? Vragen die Ellen Van Praet, Bram Vertommen en Astrid Vandendaele in het eerste hoofdstuk beantwoorden.
Rudi Janssens bespreekt de maatschappelijke meertaligheid van de Brusselse bevolking: hoe ziet de taalachtergrond van de Brusselse bevolking eruit? En welk taalbeleid wordt er gevoerd? Houdt de huidige tweedeling in een Franstalige en Vlaamse gemeenschap nog steek?
Hoe staat het met meertalig onderwijs (CLIL of Content and Language Integrated Learning) in andere landen en regio's van Europa? Jill Surmont en Piet Van de Craen geven een overzicht. Welke factoren leiden elders tot succesvolle implementatie van meertalig onderwijs?
Katja Lochtman gaat in op de rol van het Engels in het hoger onderwijs in België: welk soort Engels moeten we onze studenten bijbrengen?
Niet enkel het gebruikte lesmateriaal, de docent of de sociaal-maatschappelijke context bepalen de taalontwikkeling tijdens het proces van vreemdetaalverwerving, ook persoonlijkheidskenmerken drukken hun stempel op de leerervaring en de graad van meertaligheid die de lerende bereikt. In hun bijdrage schetsen Alexandra Rosiers, June Eyckmans en Hildegard Vermeiren het relatieve belang van leerder-interne variabelen: demografische variabelen zoals leeftijd en gender, cognitieve variabelen zoals taalaanleg en cognitieve stijlen, affectieve variabelen zoals motivatie, attitude, angst, en communicatiebereidheid en persoonlijkheidsvariabelen zoals extraversie, egopermeabiliteit, tolerantie voor ambiguïteit en risicobereidheid.
Esli Struys gaat dieper in op onderzoek naar de effecten van meertaligheid op de cognitieve ontwikkeling. Heel wat studies wijzen in de richting van een positief effect, maar er is volgens Esli Struys behoefte aan grootschaliger onderzoek om de gevonden effecten te bevestigen.
Evy Woumans en Wouter Duyck gaan na of tweetaligheid de werking van de hersenen beïnvloedt. Over de communicatieve voordelen van tweetaligheid bestaat geen twijfel, maar de vorm die de cognitieve voordelen aannemen in verschillende populaties lijkt te worden beïnvloed door socio-economische status, intelligentie, cultuur en omgeving. Meer onderzoek zal hier op termijn meer verduidelijking in kunnen brengen, concluderen Evy Woumans en Wouter Duyck.
In het laatste hoofdstuk belichten Nele Verreyt, Miet De Letter en Wouter Duyck tweetalige afasie. Aangezien twee- of meertaligheid veeleer de regel dan de uitzondering is in de hedendaagse samenleving, en aangezien beroertes alsmaar vaker voorkomen, zo leggen beide auteurs uit, is er de laatste tijd steeds meer aandacht voor patiënten met tweetalige afasie (hier gedefinieerd als een verworven taalstoornis in het kader van een hersenaandoening).
Evy Ceuleers is onderzoekscoördinator meertalige communicatie aan de Universiteit Gent. Hyo Jung De Smet is projectleider bij Uitgeverij Zwijsen in Antwerpen. June Eyckmans doceert taalkunde aan de Universiteit Gent.
De samenstellers dragen het boek op aan prof. dr. Piet Van de Craen. "In zijn rijk gevulde loopbaan ontwikkelde hij zich tot een voorvechter van meertalig onderwijs en inspireerde hij menig student, leraar en jong onderzoeker."
ISBN: 9789044132670
Meer info: http://www.maklu.be/MakluEnGarant/BookDetails.aspx?id=9789044132670