Op donderdag 24 mei vielen we nog eens van onze stoel. Het gebeurde toen iemand door de microfoon sprak en zei: "De taalsector wordt stilaan volwassen." Omdat het contact met de grond onzacht was, herinneren we ons niet meer wie het zo zei. Het doet er niet toe. We weten wél nog waarom we van de stoel vielen.
Die dag vond in Brussel het Language Industry Web Forum plaats, een groots opgezette hoogmis voor de hele Europese taalsector. Voor een paar honderd genodigden was het live in Brussel te doen, voor de thuisblijvers was het te volgen via internet. Een niet te missen bijeenkomst voor iedereen van enige betekenis in de taalsector, u weet wel: de sector die Europa's unieke meertaligheid en taaldiversiteit schraagt, en die u als lezer van De Taalsector op de voet volgt.
Hoewel de taalsector - let op de kleine letters - in alle opzichten probeerde een volwassen indruk te maken, gedroeg hij zich nog als een kind in de wieg. En eigenlijk kan men net zo goed zeggen dat de taalsector in zijn ontwikkeling nog embryonaal is. Maar enfin, hoe kunnen wij dat zo zeggen?
Om te beginnen was het Europese taalsectorforum geen idee van de taalsector zelf, maar van het directoraat-generaal Vertalingen (DGT) van de Europese Commissie, jawel een belangrijke - misschien wel de belangrijkste - klant van de taalsector. Een sector die zijn hoogmis door de klant moet laten organiseren? Dat is bezwaarlijk matuur en volwassen te noemen.
Verder werd een belangrijk deel van de namiddag besteed aan de afbakening van de taalsector: Wie willen we erbij en wie niet? Dat de sector dit soort discussies nog moet voeren, getuigt natuurlijk ook niet van veel maturiteit. In de definitie die De Taalsector - let op de hoofdletters - hanteert, maakt iedereen die zijn brood fulltime of parttime met taalwerk verdient deel uit van de taalsector.
Overigens spraken de deelnemers aan het Europese taalsectorforum wel over "de taalsector". Maar ze bedoelden eigenlijk de vertaalsector. Ze kwamen ook bijna allemaal uit de vertaalsector. Technisch schrijvers? Taalopleiders? Tekstschrijvers? Taal- en spraaktechnologen? Woordenboekmakers en uitgevers van taalboeken? Gebarentalen? Geletterdheidswerkers (1 op de 7 Europeanen is functioneel laaggeletterd)? Taalreisorganisaties? Oei, niet aan gedacht. Zij maken vooralsnog geen deel uit van de Europese taalsector. De terminologen moesten zich geweldig weren om de rest van de dag te mogen blijven; zij zijn tot nader order echter geen spelers of stakeholders, zij zijn ... functies. De taalsector wordt stilaan volwassen?
Een workshop die ideeën moest opleveren om de visibiliteit van de taalsector te verhogen, raakte nauwelijks verder dan de concrete suggestie dat uitgevers van vertaald werk de naam van de vertaler wat prominenter in beeld mochten brengen. Neen, er waren geen uitgevers aanwezig op het taalsectorforum. Wij suggereerden voor de visibiliteit nog een sectorpublicatie te beginnen - geen sector zonder sectorblad - en een jaarlijks evenement voor de beste dit en de beste dat - geen sector zonder award event - maar ons papiertje raakte niet door de filters - of ons handschrift was niet leesbaar.
Verder is het verfrissend dat men af en toe ook eens een klant aan het woord laat. Dat staat ook op een sectorevenement dat kwaliteit wil uitstralen niet mis. Helaas, de enige klant - aan wie de andere klant die het taalsectorforum organiseerde een stem in het kapittel wilde geven (Jacques Spelkens van GDF Suez) - belde 's ochtends af met de mededeling dat hij ergens anders belangrijker zaken te doen had.
Meertaligheid is een van Europa's troeven, zegt men. En een onderdeel van de Europese identiteit, zo men wil. Geen krachtig Europa zonder kwaliteitsvolle meertaligheid. Geen kwaliteitsvolle meertaligheid zonder een goed ontwikkelde taal- en meertaligheidssector.
De taalsector wordt stilaan volwassen? De taalsector staat nog niet eens in de kinderschoenen. Hij ligt nog niet in de wieg. Hij moet nog geboren worden. Alvast één klant die het beseft én de geboorte een welwillend zetje wilde geven.
Nog meer heuglijk nieuws tot slot is dat de zuigling al van in de wieg fantastisch ter tale zal zijn! Hij was dan donderdag misschien nog niet geboren, hij sprak waarlijk al ballontaal als de besten. Gelukkig vallen wij daarvan niet meer van onze stoel.
Meer info: http://ec.europa.eu/dgs/translation/programmes/languageindustry/platform/forum_en.htm
(Auteur: Dries Debackere)
(dd - 7/6/2012)