Vrijdag 20 mei 2005 heeft op het Centrum voor Nederlandse Taal en Spraak (CNTS) van de Universiteit Antwerpen (UA) een colloquium plaats met als thema "Design and Performance of Pre-Grammatical Language Games".
De spreker is Joris van Looveren van het AI Lab (Artificial Intelligence Laboratory) aan de Vrije Universiteit Brussel (VUB). Het AI Lab doet al ongeveer tien jaar onderzoek naar de oorsprong van taal, onder leiding van prof. dr. Luc Steels.
Het lab gaat daarbij uit van de idee dat een groep taalgebruikers kan worden beschouwd als een complex adaptief systeem van agents (taalgebruikers) die samen het probleem van een gemeenschappelijk communicatiesysteem oplossen. Om dat probleem op te lossen moet de groep het eens worden over een repertorium van vormen (bv. een klanksysteem voor gesproken taal), een repertorium van betekenissen (conceptualiseringen van de realiteit) en een repertorium van vorm-betekenisparen (lexicon en grammatica).
De onderzoekers gaan ervan uit dat wie achterhaalt hoe zo'n communicatiesysteem ontstaat, ook de sleutel heeft om te begrijpen hoe de menselijke taal zelf kan zijn ontstaan en geëvolueerd.
De onderzoeksexperimenten in het AI Lab gebeuren uiteraard niet met echte taalgebruikers, maar met artificiële agents. De onderzoekers brengen hun ideeën in eerste instantie in toepassing in (artificial life) simulaties. Dat zijn computersimulaties met agents die met elkaar interageren. In tweede instantie willen ze hun ideeën ook in toepassing brengen met robotten. Robotten kunnen met elkaar interageren in een echte, fysieke omgeving.
Zulke interacties tussen agents noemen we games. Een game wordt gespeeld door een populatie van meestal zo'n 10 tot 50 agents en de game wordt 1000 tot 100.000 keer gespeeld. Elke agent heeft een sensorimotorisch apparaat, een cognitieve architectuur en een script dat bepaalt hoe de agent interageert met andere agents. De omgeving waarin de agents interageren bestaat uit situaties (die idealiter open-ended zijn).
Het AI Lab heeft de voorbije jaren simulaties uitgevoerd van de ontwikkeling van fonologie, lexicon, (ruimtelijke) betekenis en van de co-evolutie van woorden en betekenissen. Momenteel wordt er gewerkt aan simulaties van de ontwikkeling van syntaxis.
Meer info over de uiteenzetting bij Bart Decadt (tel. +32 3 820 27 98 of
Meer info: http://arti.vub.ac.be
(dd - 11/5/2005)